توضیحات
بايگانی و تن اثر آلن سكولا، عكاس و منتقد امريكايی، در نگاهی كلی، به بررسی مقولهی بايگانی در گفتمان عكاسی میپردازد. بايگانی در اين كتاب، همانطوركه مترجم در مقدمه توضيح ميدهد، «به مثابه نظام يا پارادايمی شمايلی در نظر گرفته میشود كه ‹گزارههای› عكاسی بر پايهی آن شكل میگيرند». نويسنده در مقالهي دوم کتاب بايگانی و تن، بايگانیهای تاريخی سدهی نوزدهم عكاسی جنايی و قضايی را بررسی میكند و نشان میدهد كه چگونه عكاسی به همراه علوم مدرن از جمله جرمشناسی، پزشكی، روانشناسی و انسانشناسی تنِ مادی و هويت اجتماعی انسان مدرن را به نظم و در قالب میکشد، چگونه مفهوم «خود» و «ديگری» از چشمانداز انسان اروپايی بورژوا، سفيدپوست و مذكر تعيين ديداری پيدا میكند و چگونه اين «خود» در تقابل با لشكر بزهكاران، جانيان، مجانين، اراذل، كارگران و سياهان تعريف میشود. اما در در مقالهی اول بازخوانی يك بايگانی: عكاسی در ميانهی كار و سرمايه نويسنده، با پرداختن به بايگانی عكسهای يك عكاس تجاری، میكوشد چهارچوبی مفهومی به دستدهد و، بدين منظور، نفس تلقی ما از عكاسی میتواند بهترين گزينه برای زدودن برخی كجفهمیها باشد. سكولا مینويسد:
«كلاً احكام پنهان فرهنگ عكاسی ما را به دو مسير متباين میكشاند: از طرفی به سوی ‹علم› و اسطورهی ‹حقيقت علمی›، و از جهتی به سوی هنر و كيشِ ‹تجربه ذهنی›. اين دوگانگی دست از سر عكاسی بر نمیدارد، و به اغلب احكام معمول در مورد عكاسی آشفتگی ابلهانهای میبخشد. ما كراراً اين ترجيعبند را میشنويم: عكاسی هنر است؛ عكاسی علم است (يا شالودهی نگاه علمی را میسازد)؛ عكاسی هم هنر است و هم علم.»
به بیانی دیگر، دو مقالهى بازخوانى يك بايگانى: عكاسى در ميانهى كار و سرمايه و بايگانى و تن از منظر جامعهشناسى تاريخى مفهوم و كاركرد اجتماعى و تاريخى يك مقولهى بنيادين گفتمان عكاسى يعنى بايگانى را وارسى مىكند. که مقالهى نخست با اشاره به بايگانى عكسهاى يك عكاس تجارى، چارچوبى مفهومى براى بايگانى به دست مىدهد، انواع بايگانىها را هم در شكل مصداقىشان و هم در شيوهى تكوينشان توضيح مىدهد، و نقش بايگانى را در درك رابطهى ميان فرهنگ عكاسى و حيات اقتصادى روشن مىكند. سکولا نقش عكاسى را در توزيع نامشهود دانش و قدرت در حوزهى اجتماع و چگونگى نظمدهى به آگاهى ديدارى ما، و نسبت معناى عكس با مقولهى مالكيت را بر پايهى سازوكار بايگانى مىكاود. وى با وامگيرى از زبانشناسى مىگويد بايگانى نظام يا پارادايمى شمايلى است كه «گزارههاى» عكاسى بر پايهى آن شكل مىگيرند. ( نشر بان )
اندیشه و تصویر
«بایگانی و تن» با عنوان فرعی دو جستار در جامعهشناسی تاریخی عکاسی، عنوان کتابی است از آلن سکولا، عکاس و منتقد آمریکایی، که پیشتر توسط نشر آگه بهچاپ رسیده بود. این کتاب شامل دو مقاله با نامهای «بازخوانی یک بایگانی: عکاسی در میانه کار و سرمایه» و «بایگانی و تن» است. سکولا در این دو مقاله کوشیده از منظر جامعهشناسی تاریخی مفهوم و کارکرد اجتماعی و تاریخی یک مقوله بنیادین گفتمان عکاسی یعنی بایگانی را بررسی کند. آنطور که در توضیحات مترجم اثر آمده، سکولا در مقاله اول کتاب با اشاره به بایگانی عکسهای یک عکاس تجاری، چارچوبی مفهومی برای بایگانی ارایه داده است. این مقاله به توضیح انواع بایگانیها هم در شکل مصداقیشان و هم در شیوه تکوینشان پرداخته و نقش بایگانی را در درک رابطه میان فرهنگ عکاسی و حیات اقتصادی روشن کرده است. «وی نقش عکاسی را در توزیع نامشهود دانش و قدرت در حوزه اجتماع و چگونگی نظمدهی به آگاهی دیداری ما، و نسبت معنای عکاسی با مقوله مالکیت را بر پایه سازوکار بایگانی میکاود. وی با وامگیری از زبانشناسی میگوید بایگانی نظام یا پارادایمی شمایلی است که گزارههای عکاسی بر پایه آن شکل میگیرند.» سکولا هدف این مقاله را درک رابطه میان فرهنگ عکاسی و حیات اقتصادی دانسته است. او همچنین این پرسشها را طرح کرده که عکاسی چگونه به مناسبات موجود قدرت مشروعیت میبخشد و به هنجارشان جلوه میدهد؟ چگونه، درعینحال، هم صدای قدرت قانونی است و هم ادعا میکند که مظهر مبادله میان افراد همتراز است؟ راه و روش عکاسی کدامین پناهگاه و کدامین گریزگاه موقتی را از قلمرو ضرورت فراهم میآورد؟ عکاسی کدامین اشکال مقاومت را ترغیب و تقویت میکند؟ عکسها چگونه حافظه تاریخی و اجتماعی را حفظ میکنند، تغییر میدهند، محدود میسازند، و یا از اذهان میزدایند؟ کدامین آینده را نوید میدهند، و کدامین آینده را از یادها میبرند؟
مقاله دیگر کتاب، «بایگانی و تن»، که عنوان کتاب نیز برگرفته از نام آن است؛ مقاله مفصلی است که نویسنده در آن بایگانیهای تاریخی سده نوزدهم در حوزه عکاسی جنایی و قضایی را با کندوکاوی دقیق و جزءنگرانه بازبینی میکند. «بر این اساس، وی نشان میدهد که چگونه عکاسی به همراه علوم مدرن از جمله جرمشناسی، پزشکی، روانشناسی و انسانشناسی، تن مادی و هویت اجتماعی انسان مدرن را به نظم و قالب درمیآورد، چگونه مفهوم خود و دیگری از چشمانداز انسان اروپایی بورژوا، سفیدپوست و مذکر تعین دیداری پیدا میکند، و چگونه این خود در تقابل با لشکر بزهکاران، جانیان، مجانین، اراذل، کارگران و سیاهان تعریف میشود.» مهران مهاجر در مقدمهاش به این نکته اشاره کرده که موشکافی جزءنگارانه و محتواکاوی سکولا در موقعیت کنونی میتواند به ما در تجزیه و تحلیل فرهنگی کمک کند. آلن سکولا عکاس و منتقد آمریکایی است که از دهه ١٩٧٠ به بعد به شکل مستمر، هم در عکسها و هم در نوشتههایش، به بررسی سازوکار تولید معنای تصویر عکاسی میپردازد. مهاجر در بخشی از مقدمه کتاب درباره دیدگاه سکولا نوشته: «او عکاسی را دستگاهی فرهنگی و ایدئولوژیکی میبیند که در بستر نظام سرمایهداری صنعتی به وجود آمده و در متن تحولات همین نظام رشد و تغییر کرده است. به دیده وی، عکاسی همواره میان دو قطب گفتمان مستندنگارانه و هنرمندانه در نوسان است و معنای ناقص هر عکس خاص بنا به شکل این نوسان و با توجه به بستر تولید، توزیع و دریافت آن عکس تعین پیدا میکند. در این مسیر، او هم عکاسی مستند و ادعای آن در باب حقیقتنمایی را نقد میکند و هم عکاسی هنری و ادعای آن در باب خودبسندگی و استقلال معنایی را. آرای سکولا متأثر از اندیشههای فوکو، مارکس و برخی مفاهیم نشانهشناسی است.»
نسیم آصف
روزنامه شرق، شماره ۲۸۲۱ – ۱۳۹۵ چهارشنبه ۱۸ اسفند
«بان» نشری تازه در نمايشگاه كتاب؛
از اينجا تا ابديت
«بايگانی و تن»، با عنوان فرعی دو جستار در جامعهشناسی تاريخی عكاسی، عنوان كتابی است از آلن سكولا كه با ترجمه مهران مهاجر منتشر شده است. اين كتاب كه پيشتر در سال ٨٨ توسط نشر آگه به چاپ رسيده بود، شامل دو جستار با نامهای «عكاسی در ميانه كار و سرمايه: بازخوانی يك بايگانی» و «بايگانی و تن» است. نويسنده كتاب، آلن سكولا، عكاس و منتقد آمريكايی است كه از دهه ١٩٧٠ به اينسو به شكل مستمر، هم در عكسها و هم در نوشتههايش، سازوكار توليد «معنای تصوير عكاسی» را بررسی میكند. آنطور كه در مقدمه مترجم هم اشاره شده، سكولا عكاسی را دستگاهی فرهنگی و ايدئولوژيكی میبيند كه در بستر نظام سرمايهداری صنعتی به وجود آمده و در متن تحولات همين نظام رشد و تغيير كرده است.
به اعتقاد او، عكاسی همواره ميان دو قطب گفتمان مستندنگارانه و هنرمندانه در نوسان است و معنای ناقص هر عكس خاص بنا به شكل اين نوسان و با توجه به بستر توليد، توزيع و دريافت آن عكس تعين پيدا میكند. در اين ميان، سكولا هم عكاسی مستند و ادعای آن در باب حقيقتنمایی را نقد میكند و هم عكاسی هنری و ادعای آن در باب خودبسندگی و استقلال معنايی را. آرای سكولا، متاثر از انديشههای فوكو، ماركس و برخی مفاهيم نشانهشناسی است. او در دو مقاله حاضر در اين كتاب، از منظر جامعهشناسی تاريخی مفهوم و كاركرد اجتماعی و تاريخی يك مقوله بنيادين گفتمان عكاسی يعنی بايگانی را وارسی میكند.
نسيمآصف
روزنامه شرق، شماره ۲۸۵۸ – ۱۳۹۶ دوشنبه ۱۸ ارديبهشت
نقد و بررسیها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.